Career guidance is critical at South African universities of technology to ensure that students make well-informed judgments about their career options that will boost their employability and entrepreneurship prospects. This research focused on the construction of a career guidance framework to enhance the prospective employability of students at a South African university of technology. The framework considered the relationship dynamics between the constructs of career agility, world-of-work awareness, and career interests as a set of independent variables, career adaptability as a mediating variable, and employers’ employability competency expectations as an outcome variable. The socio-demographic variables (gender, qualification choice based on career interest, demographic origin (urban/rural), and the need for career guidance) were treated as moderators. The study used a cross-sectional quantitative research approach, which involved collecting data from young emerging adults who were African first-year students (n = 369). Correlation results revealed statistical positive and significant associations between the study constructs. Stepwise regression results showed interesting core patterns of prediction that need to be considered in the career guidance of the sample of students. Mediation analysis revealed career adaptability as a significant explanatory mechanism in explaining the link between the antecedents of career agility, world-of-work awareness, career interests, and the outcome of employers’ employability competency expectations. Moderated regression analysis revealed that certain links are conditional upon qualification choice based on career interests and the need for career guidance. Tests for significant mean differences indicated significant differences among male and female participants; qualification choice was strongly or less strongly based on career interest and those having a strong or a low need for career guidance.
At a theoretical level, the study extended understanding of the extent to which the theoretical associations among the study constructs inform the career guidance of students. At an empirical level, the study delivered an empirical career guidance framework relevant to the sample. At a practical level, the study recommended practices to be embedded in the curriculum in early career guidance intervention programmes.
Loopbaanleiding is belangrik vir Suid Afrikaanse universiteite van tegnologie om te verseker dat student ingeligte besluite neem omtrent hulle loopbane vir die bevordering van hulle indiensneembaarheid- en entrepreneurskapvooruitsigte . Hierdie navorsing het gefokus op die ontwikkeling van ’n raamwerk vir beroepsvoorligting om die toekomstige indiensneembaarheid van studente aan ’n Suid-Afrikaanse tegniese universiteit te verhoog. Die raamwerk gee ’n uiteensetting van die verhoudingsdinamika tussen die konstrukte van loopbaan-lenigheid, beroepswêreld-bewustheid, loopbaan-belangstellings as ’n reeks onafhanklike veranderlikes, loopbaan-aanpasbaarheid as ’n bemiddelende veranderlike, en werkgewers se verwagtinge ten opsigte van indiensneembaarheid bevoegdheid as ’n uitkomsveranderlike. Die sosio-demografiese veranderlikes (geslag, keuse van kwalifikasie op grond van loopbaan-belangstelling, demografiese herkoms (stedelik/landelik), en die behoefte aan beroepsvoorligting, is as moderators hanteer.
Die studie het ’n deursnee- kwantitatiewe navorsingsbenadering gevolg, bestaande uit die insameling van data van jong, opkomende volwassenes; eerstejaarstudente van Afrika (n = 369). Korrelasie-resultate het statisties positiewe en beduidende assosiasies tussen die studiekonstrukte getoon. Stapsgewyse regressieresultate het interessante kernpatrone van voorspelling getoon wat in ag geneem moet word tydens beroepsvoorligting van die steekproef van studente. Bemiddelingsontleding het getoon dat loopbaan-aanpasbaarheid ’n beduidende verklarende meganisme is vir die verduideliking van die skakel tussen die voorlopers van loopbaan-lenigheid, beroepswêreld-bewustheid, loopbaan-belangstellings, en die uitkoms van werkgewers se verwagtinge ten opsigte van indiensneembaarheid bevoegdheid. Gemodereerde regressie-ontleding het gewys dat sekere skakels voorwaardelik is volgens keuse van kwalifikasie, op grond van loopbaan-belangstellings en die behoefte aan beroepsvoorligting. Toetse vir beduidende gemiddelde verskille het beduidende verskille tussen manlike en vroulike deelnemers opgelewer; die keuse van kwalifikasie was in ’n meerdere of mindere mate gegrond op loopbaan-belangstelling en diegene wat ’n groot of ’n klein behoefte aan beroepsvoorligting het.
Op ’n teoretiese vlak dien die studie as uitbreiding van die begrip van die mate waarin die teoretiese assosiasies tussen die studie-konstrukte bydra tot studente se beroepsvoorligting. Op ’n empiriese vlak het die studie ’n empiriese beroepsvoorligting-raamwerk gelewer wat op die steekproef van toepassing is. Op ’n praktiese vlak het die studie praktyke aanbeveel wat in die kurrikulum ingebed word in intervensieprogramme vir beroepsvoorligting.
Nyakišišo ye e be e šeditše kudu go tšweletšwa ga foreimiweke ya tlhahlo ya mošomo go kaonafatša go thwalwa ga baithuti yunibesithing ya theknolotši ka Afrika Borwa. Foreimiweke e akareditše diphetogo tsša kamano gare ga dikgopolo tša bokgoni bja mošomo, temošo ya lefase la mošomo, dikgahlego tša mošomo bjalo ka sete ya diphetogo tše di ikemetšego, phetogophetogo ya mošomo bjalo ka phetogo ya go tsena gare le ditetelo tša thwalego/bokgoni bja bengmešomo bjalo ka phetogo ya dipoelo. Diphetogo tša leago le palo ya batho (bong, kgetho ya mangwalo a thuto yeo e theilwego godimo ga kgahlego ya mošomo, setlogo sa palo ya batho (ditoropong/dinagamagaeng), le tlhokego ya tlhahlo ya mošomo) di tšeerwe bjalo ka balekanyetši.
Nyakišišo e šomišitše mokgwa wa nyakišišo ya khwanthithethifi ya kakaretšo ya dikarolo, wo o bego o akaretša go kgoboketša datha go tšwa go baswa ba bagolo bao ba golago bao e bego e le baithuti ba ngwaga wa mathomo ba Afrika (n = 369). Dipoelo tša tswalano di utulotše dikamano tše botse le tše bohlokwa tša dipalopalo gare ga dikgopolo tša nyakišišo. Dipoelo tša go boela morago ka dikgato di bontšhitše dipaterone tša motheo tše di kgahlišago tša ponelopele tšeo di swanetšego go elwa hloko ka tlhahlong ya mošomo ya sampole ya baithuti. Tshekatsheko ya tsenogare e utulotše go fetoga ga mošomo bjalo ka mokgwa wo bohlokwa wa tlhalošo mo go hlalošeng kgokagano gare ga ditiragalo tša pele tša bokgoni bja mošomo, temošo ya lefase la mošomo, dikgahlego tša mošomo, le sephetho sa ditetelo tša thwalego/bokgoni bja bengmešomo. Tshekatsheko ya poelomorago ye e lekanetšego e utulotše gore dikgokagano tše itšego di ithekgile godimo ga kgetho ya mangwalo a thuto yeo e theilwego godimo ga dikgahlego tša mošomo le tlhokego ya tlhahlo ya mošomo. Diteko tša diphapano tše bohlokwa tša magareng di laeditše diphapano tše bohlokwa gare ga batšwasehlabelo ba banna le ba basadi; kgetho ya mangwalo a thuto e be e theilwe ka maatla goba ka fase ga maatla godimo ga kgahlego ya mošomo le bao ba nago le tlhokego ye kgolo goba ye nnyane ya tlhahlo ya mošomo.
Boemong bja teori, nyakišišo e okeditše kwešišo ya bokgole bjoo mekgatlo ya teori gare ga dikgopolo tša thuto e tsebišago tlhahlo ya baithuti ya mošomo. Boemong bja diphihlelelo, nyakišišo e tlišitše foreimiweke ya tlhahlo ya mošomo ya diphihlelelo ye e lebanego le sampole. Boemong bja tiragatšo, nyakišišo e šišinya mekgwa yeo e swanetšego go tsenywa ka gare ga kharikhulamo mananeong a tsenogare ya tlhahlo ya mošomo ya mathomo.
