Die bestuur van en deur studente aan 'n universiteit : 'n verkennende studie

Abstract

Die bestuur van en deur studente aan universiteite word verkennend nagevors teen die agtergrond van die demokratisering van tersiere onderwysinrigtings, veral universiteite, wat in die lig van die wereldwye studente-onluste in die sestiger- en sewentigerjare al hoe meer op die voorgrond getree het. Die doel met die studie is om aan te dui dat studentedeelname aan die bestuur van 'n universiteit nie net 'n bestuursbeginsel is wat reeds tydens die ontstaan van universiteite as sodanig gegeld het nie, maar ook tans 'n werklikheid blyk te wees - ook wat die Suid-Afrikaanse situasie betref. Aan die hand van sekere fundamentele vrae rakende die student as mens in die konteks van die kontemporere wetenskaplike en universiteitsbeskouing word daar na die antropologiese gekyk, met besondere verwysing na die student as mens in bepaalde verhoudinge en relevante insigte wat daarmee gepaardgaan. 'n Fundamentele standpuntinname word geneem met 'n beklemtoning van die Christelike perspektief op demokrasie (demokratisering). Vervolgens word universiteitsbestuur teen die agtergrond van demokratisering onder oe geneem - daar word gefokus op die rol en taak van die universiteit aan die hand van 'n post-moderne paradigma op die universiteit. Daar word spesifiek besin oor demokrasie en demokratisering, sowel as deelnemende besluitneming as 'n inherente deel van universiteitsbestuur. Hierdie beredenering word na die praktyk deurgetrek as studenteverteenwoordiging vanuit vier verskillende perspektiewe beskou word: eerstens, 'n perspektief uit Europa met spesifieke verwysing na die Deense model van medeseggenskap, daarna Asie, asook die Verenigde State van Amerika en laastens 'n Suid-Afrikaanse perspektief. Ten slotte word daar op die implikasies van die bestuur van en deur studente gewys wat uiteindelik in 'n aantal aanbevelings en gevolgtrekkings saamgevat word.

Management of student participation at universities is studied in an exploratory way against the background of the democratisation of tertiary educational institutions, especially universities, which became more prominent during the students' unrest in the sixties and the seventies. The purpose of this study is to show that student participation in the management process not only existed during the beginning of universities as such, but is nowadays an apparent reality, regarding the situation in South Africa as well. With the aid of certain fundamental questions regarding the student as a person within the context of a contemporary view of science and the university, the antropological is looked at with special reference to the student as a person within certain relationships - relevant insights regarding this are also discussed. Thereafter, a fundamental point of view, emphasising also the Christian perspective on democracy and democratisation, is given. management of a university and democratisation is looked at by explaining the role and the task of the university against the background of a postmodern paradigm on the university. The whole concept of democracy and democratisation is considered, as well as participatory decision-making as an inherent part of the management of a university. This discussion becomes practical when student representation is looked at from four different perspectives: firstly, an European perspective with specific reference to the Danish model of co-determination, then Asia and the United States of America respectively, and fourthly a South African perspective. Finally the implications regarding the management of student participation at a university is discussed. This leads to a number of recommendations and conclusions.